IP trong mạng LAN: Giải thích dễ hiểu và redundancy trong Data Center

IP trong mạng LAN giống như số nhà trong khu phố: mỗi thiết bị cần một địa chỉ riêng để "gọi" nhau chính xác. Nếu bạn đang bắt đầu tìm hiểu về mạng máy tính, bài viết này sẽ giúp bạn hiểu từ những điều cơ bản nhất.

1. IP trong mạng LAN là gì?

IP (Internet Protocol) trong mạng LAN là địa chỉ số giúp các thiết bị trong cùng một mạng nội bộ nhận diện và giao tiếp với nhau.

Ví dụ quen thuộc ở nhà:
Bạn đang dùng điện thoại kết nối WiFi.

• Khi vào WiFi, modem tự động cấp cho điện thoại IP: 192.168.0.105.
• Laptop cũng nhận một IP khác: 192.168.0.106.

Nhờ đó, mỗi thiết bị đều có "địa chỉ riêng", không nhầm lẫn với nhau, và router biết cách điều phối dữ liệu đúng nơi.

Cấu trúc địa chỉ IP

Một địa chỉ IP thường có dạng: 192.168.1.50

• 192.168.1: phần "khu phố" (network).
• 50: phần "số nhà" (host).

Mỗi thiết bị một IP riêng, tránh xung đột trong giao tiếp.

2. Subnet là gì?

Subnet (sub-network) giống như chia khu phố thành từng "tổ dân phố" nhỏ để quản lý tốt hơn.

Ví dụ dễ hiểu:
Một công ty chia mạng thành:

• Subnet cho phòng IT.
• Subnet cho phòng Kế toán.
• Subnet cho phòng Marketing.

Subnet mask phổ biến: 255.255.255.0 ➔ Cho phép mỗi subnet chứa tối đa 254 thiết bị.

 Subnet giúp mạng nội bộ nhanh hơn, giảm tắc nghẽn, dễ kiểm soát.

3. Gateway là gì?

Gateway là "cổng ra phố lớn", cho phép thiết bị trong LAN truy cập ra Internet hoặc kết nối với mạng ngoài.

Ví dụ thực tế:
Khi bạn lướt web tại công ty:

• Máy tính gửi yêu cầu truy cập Google qua gateway (thường là 192.168.1.1).
• Gateway sẽ dẫn đường cho dữ liệu đi ra Internet.

 Nếu không có gateway, bạn chỉ trao đổi dữ liệu trong mạng nội bộ mà thôi.

4. Redundancy trong trung tâm dữ liệu (Data Center)

Trong trung tâm dữ liệu, mọi thứ phải luôn hoạt động liên tục. Nếu một thiết bị, IP hay gateway lỗi, dịch vụ có thể ngừng hoạt động, gây thiệt hại lớn.
Vì vậy, Data Center luôn thiết kế redundancy – tức hệ thống dự phòng cho mọi thành phần:

• Redundant IP: Các server có IP chính và IP phụ.
• Redundant Subnet: Chia thành nhiều subnet độc lập.
• Redundant Gateway: Có ít nhất 2 gateway để thay thế nhau khi sự cố xảy ra.

Ví dụ thực tế:

• Server A: IP chính 10.10.10.10 ➔ IP phụ 10.10.10.11.
• Kết nối đồng thời 2 gateway khác nhau ➔ Nếu Gateway 1 "chết", thiết bị tự động chuyển qua Gateway 2.

Cách thiết kế này đảm bảo mạng luôn hoạt động, không bị gián đoạn.

Tóm tắt: IP - Subnet - Gateway - Redundancy

4. Một số lưu ý thực tế khi thiết lập IP trong mạng LAN

Một số lưu ý thực tế khi thiết lập mạng LAN

• Không để trùng IP: giống như hai nhà cùng địa chỉ ➔ thư từ đi lộn!
• Đặt IP tĩnh cho thiết bị quan trọng: như server, máy in, thiết bị BMS (xem thêm bảo trì BMS).
• Cấu hình redundancy: Đặc biệt quan trọng trong các hệ thống Data Center hoặc Smart Building (xem thêm Niagara Tool).

Dù bạn đang cài đặt WiFi ở nhà, thiết kế mạng cho văn phòng, hay quản lý hệ thống lớn trong trung tâm dữ liệu, nắm vững kiến thức IP trong mạng LAN cùng subnet, gateway, và redundancy là nền tảng không thể thiếu.

Nếu bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về các bước kiểm tra và vận hành hệ thống mạng IP, hãy tham khảo thêm quy trình Testing & Commissioning hệ thống nhé!